75 yıllık bir geçmişi olan Shota Rustavelli Devlet Üniversitesi’nin kurulması eğitim, bilim ve kültür alanında ülkemiz için önemli bir yere sahiptir.
Acaristan’da eğitim sisteminin kurulması ve geliştirilmesi için Gürcistan halkı uzun bir süre uğraşmıştır. 1893 yılında Batum’da bir Erkek Lisesi kurulması için konu ileri sürülmüştür. 26-27 Haziran 1893’te Batum Belediyesi, Erkek Lisesi için deniz kenarında 2623,95 km2’lik bir alan vermiştir.
Proje askeri bir mühendis olan Sedelnikov tarafından tasarlanmıştır. Binanın ilk katında bir adet spor salonu varken, ikinci katta kilise, toplantı salonu, sekiz derslik, resim atölyesi, fizik çalışma odası, laboratuar ve bir tane de kütüphane bulunuyordu. Erkek Lisesi 1897 Haziran’ında faaliyet göstermeye başlamıştır. 26 Eylül 1900’de bir tane de Kız Lisesi kurmak mümkün olmuştur
Daha sonra, 1923 yılında eski Kız Lisesi binasında (şu anki 2 numaralı Halk Okulu) bir Pedagoji Enstitüsü kuruldu ve daha sonra da birinci etap okul öğretmenleri yetiştiren Pedagoji Üniversitesi’ne çevrildi.
Erkek Lisesi binasında 1935 yılında dört fakültesi – Gürcü Dili ve Edebiyatı, Fizik ve Matematik, Tarih, Doğal Bilimler ve Coğrafya – olan iki yıllık bir Öğretmen Enstitüsü açıldı.
Bunların arasında 1936 yılında Beden Eğitimi Fakültesi ve 1938 yılında da Rus Dili ve Edebiyatı Fakültesi eklendi. 1938 yılında Enstitü’ye Shota Rustavelli adı verildi.
Öğretmen Enstitüsü’nün ilk yöneticisi Hüseyin Nakaidze’ydi. Bilimsel kadro oluşturmak için Enstitü’ye Gürcistan’ın diğer yüksek öğretim kurumlarından – ilk başta Tiflis Devlet Üniversitesi – önemli yardımlar yapıldı. Batum Shota Rustavelli Devlet Üniversitesi (o zamanın Öğretmen Enstitüsü) bünyesinde yararlı faaliyet gösteren Gürcistan akademik camiasının önde gelenleri: